Μετά τις καταχρήσεις των γιορτών, παραχωρήστε μια ανάπαυλα στον οργανισμό σας, ο οποίος έχει «τοξινωθεί» από την υπερβολική ποσότητα λιπαρών, ζωικών πρωτεϊνών και γλυκών. Ισορροπήστε τη διατροφή και ανακαλύψτε τι να τρώτε για να απομακρύνετε τις τοξίνες, σύμφωνα με τις τελευταίες ανακαλύψεις της διατροφογενετικής.
Τι είναι η Διατροφογενετική;
Όχι πολύ καιρό πριν, η μελέτη της διατροφής και της γενετικής κινούνταν σε χωριστές, ωστόσο, παράλληλες διαδρομές. Σήμερα, οι διαδρομές συγχωνεύονται, καθώς οι επιστήμονες ερευνούν την αλληλεπίδραση μεταξύ των γονιδίων και της διατροφής μας. Αυτός ο νέος τομέας μελέτης είναι γνωστός επιστημονικά ως «Διατροφογενετική» ή, με έναν περισσότερο φιλικό προς τον καταναλωτή όρο, ως «εξατομικευμένη διατροφή». Διατροφογενετική ή Γονιδιακή Διατροφή είναι η επιστήμη που μελετά τον τρόπο με τον οποίο αντιδρά ο οργανισμός μας στα διάφορα θρεπτικά συστατικά ανάλογα με το γονιδιακό υπόβαθρο που διαθέτει. Οι πληροφορίες που παρέχει θα μπορούσαν να μας βοηθήσουν να προσαρμόσουμε τις διατροφικές συμβουλές αποτελεσματικότερα, ώστε να μπορέσουμε να βελτιώσουμε την υγεία μας και να αποτρέψουμε ορισμένες ασθένειες. Γονιδιακή διατροφή είναι οι εξατομικευμένες και απόλυτα προσωποποιημένες διατροφικές οδηγίες που καθορίζονται από το γονιδιακό μας προφίλ, δηλαδή το DNA μας.
Το βάρος αυξάνεται αν έχεις φλεγμονή
Σύμφωνα με τις τελευταίες ανακαλύψεις της διατροφογενετικής, η αύξηση του βάρους οφείλεται στην ποιότητα της τροφής που καταναλώνουμε και όχι τόσο στην ποσότητα. Παχυντικά τρόφιμα είναι: τα τυριά, τα κόκκινα κρέατα, τα αλλαντικά, τα αυγά, τα επεξεργασμένα δημητριακά, επειδή ευνοούν τη φλεγμονή του οργανισμού. Το πρόβλημα δεν πρέπει να εντοπίζεται στις πολλές θερμίδες που αποδίδουν, αλλά στις αλυσιδωτές αντιδράσεις που προκαλούν όταν τις προσλαμβάνουμε. Αυτό κυρίως οφείλεται σε μια πρωτεΐνη, την nflb, που βρίσκεται στο εσωτερικό τω κυττάρων, η οποία σε επαφή με ενδεχόμενους εχθρούς (όπως ιούς, βακτήρια, ελεύθερες ρίζες αλλά και τροφικές τοξίνες) ενεργοποιεί τη σύνθεση των κυτοκινών, ουσίες που έχουν ως καθήκον να αντιμετωπίζουν τους εισβολείς. Η φλεγμονή λοιπόν είναι μια αμυντική απάντηση του σώματός μας. Πολύ χρήσιμη αλλά αν γίνει χρόνια, μπορεί να προκαλέσει μια σειρά από προβλήματα περισσότερο ή λιγότερο σοβαρά: από το παραπανίσιο βάρος, την αύξηση της χοληστερίνης και των τριγλυκεριδίων, μέχρι και το διαβήτη.
Μεταβολισμός σε φρένο
Οι κυτοκίνες, που παράγονται από τον οργανισμό, αναστέλλουν συγκεκριμένους υποδοχείς (τους ppars). Πρόκειται για νευροχημικές κεραίες διάσπαρτες στα κύτταρα του συκωτιού, στο λιπώδη ιστό και στους μύες που ρυθμίζουν τη χρήση των λιπαρών και την ευαισθησία στην ινσουλίνη. Με ποια αποτελέσματα; Ο μεταβολισμός καθυστερεί, ενώ τα αποθέματα λίπους (και κατά συνέπεια το βάρος) αυξάνονται, γιατί καίγονται λιγότερες θερμίδες για την ολοκλήρωση των ίδιων δραστηριοτήτων. Επιπλέον, το πάνγκρεας είναι υποχρεωμένο να απελευθερώνει πάντα μεγαλύτερες ποσότητες ινσουλίνης για να διατηρήσει σταθερή τη γλυκαιμία και να μετατρέψει σε λίπος τα επιπλέον σάκχαρα που υπάρχουν στο αίμα. Αλλά το χειρότερο είναι ότι ο λιπώδης ιστός, παράγει με τη σειρά του άλλες ουσίες φλεγμονώδεις: ο μεταβολισμός φρενάρει και ευνοείται μια περαιτέρω αύξηση του βάρους, που πιέζει ακόμα περισσότερο τον οργανισμό. Πρόκειται για ένα φαύλο κύκλο που μοιάζει να μην έχει τέλος.
Νερό στη φωτιά
Υπάρχει διέξοδος και μας τη δείχνει η διατροφογενετική. Όπως υπάρχουν τροφές «πυρομανείς», υπάρχουν και άλλες που σβήνουν τις φλόγες. Για παράδειγμα τα πολυακόρεστα λιπαρά μακράς αλυσίδας (όπως τα ω-3). Αυτές οι ουσίες βελτιώνουν το μεταβολισμό των λιπαρών, αυξάνουν την ευαισθησία στην ινσουλίνη και ευνοούν, κατά συνέπεια, την απώλεια βάρους. Πολύ σημαντικά είναι και τα τρόφιμα που είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά. Γιατί καταπολεμούν τις ελεύθερες ρίζες που μαζί με τα «πυρομανή» τρόφιμα προκαλούν την απελευθέρωση φλεγμονωδών κυτοκινών. Η Διατροφογενετική στοχεύει σε ευρεία κλίμακα στην εξακρίβωση γονιδίων, τα οποία σχετίζονται με τη διατροφή και αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης διαφόρων παθήσεων ή συμβάλει στην πρόληψή τους. Μας βοηθάει επίσης στο να κατανοήσουμε διάφορους μηχανισμούς που κρύβονται πίσω από την γενετική προδιάθεση. Η γονιδιακή διατροφή εξειδικεύεται και καθορίζεται από τον προσωπικό μας γονότυπο και βασίζεται στη γνώση των διατροφικών αναγκών του οργανισμού μας.
6 φίλοι «πυροσβέστες» για να έχετε στο τραπέζι κάθε μέρα
Λιναρόσποροι Είναι πλούσιοι σε άλφα λινολεϊκό οξύ, τον πρόδρομο των ω-3 που έχουν γνωστές αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Είναι από φυτικές ίνες που ξυπνούν το έντερο (ευνοώντας την απομάκρυνση των τοξινών) και επιπλέον βοηθούν στην ομαλοποίηση της συγκέντρωσης λιπαρών και σακχάρων στο αίμα. Για να πάρετε το μέγιστο των ωφελειών πρέπει να καταναλώνετε τρία κουταλάκια την ημέρα (να κοπανιστούν πριν τη χρήση για να ευνοήσουν την έξοδο των πολύτιμων ουσιών που περιέχουν). Άριστη πηγή άλφα λινολεϊκού οξέως είναι και το λάδι των λιναρόσπορων: καταναλώνετε δύο κουταλάκια την ημέρα, ωμό γιατί με την αύξηση της θερμοκρασίας του χάνονται οι ευεργετικές του ιδιότητες. Αβοκάντο Είναι μία άριστη πηγή μονοακόρεστων λιπαρών οξέων, που θεωρούνται οι «καθαριστές» του αίματος επειδή ενεργοποιούν την παραγωγή καλής χοληστερόλης (Ηdl) και εμποδίζουν την αποθήκευση της κακής (Ldl) κατά μήκος των τοιχωμάτων των αρτηριών. Το αβοκάντο περιέχει επιπλέον φυτικές ίνες, κάλιο, μαγνήσιο, πολυάριθμα αντιοξειδωτικά και ακόμη τις φυτοστερόλες, που μειώνουν τη φλεγμονή. Σουσάμι Εκτός από το ότι περιέχουν τις πολύτιμες φυτικές ίνες, οι σπόροι του σησαμιού ευνοούν την απώλεια βάρους, επειδή ενεργοποιούν τη λιπόλυση, δηλαδή την «καταστροφή» των μορίων του λίπους για την παραγωγή ενέργειας. Έξτρα παρθένο ελαιόλαδο Εκπληκτική πηγή μονοακόρεστων λιπαρών οξέων, ομαλοποιεί τη σχέση μεταξύ καλής και κακής χοληστερόλης. Επιπλέον, κάνει ελαστικές τις μεμβράνες των κυττάρων, ευνοώντας έτσι την είσοδο των θρεπτικών και την απομάκρυνση των τοξινών. Σοκολάτα Η πικρή είναι πλούσια σε πολυφαινόλες, με αντιοξειδωτική δράση. Περιέχει επιπλέον ένα έλαιο που δραστηριοποιεί συγκεκριμένους υποδοχείς (τους ppars) που υπάρχουν στα κύτταρα του λιπώδους ιστού, που ευνοούν τον μεταβολισμό των λιπαρών και διευκολύνουν την απώλεια βάρους. Καρύδια Περιέχουν πολυακόρεστα λιπαρά οξέα που μειώνουν τη χοληστερόλη και πολλά αντιοξειδωτικά (συγκεκριμένα βιταμίνη Ε) που συμβάλλουν στη μείωση της φλεγμονής.
Αποτοξινωθείτε με τις σωστές τροφές
1.Δημητριακά ολικής αλέσεως σώζουν τη γλυκαιμία
Τα ζυμαρικά, το ρύζι, το «σκούρο» ψωμί είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, οι οποίες καθότι είναι αργής απορρόφησης από τον οργανισμό, συμβάλλουν στην αποφυγή εκείνων των επικίνδυνων αλμάτων της γλυκαιμίας που αποτελούν αιτία της αύξησης του βάρους. Όταν η συγκέντρωση σακχάρων στο αίμα αυξάνεται (όπως συμβαίνει όταν καταναλώσουμε γλυκά ή επεξεργασμένα δημητριακά) το πάνγκρεας παράγει την ινσουλίνη, που επαναφέρει τη γλυκαιμία σε φυσιολογικά επίπεδα μετατρέποντας τα επιπλέον σάκχαρα σε λιπαρά που αποθηκεύονται. Αυτά τα λιπαρά, με τη σειρά τους, δραστηριοποιούν την παραγωγή ουσιών με φλεγμονώδη δράση που χαμηλώνουν το μεταβολισμό και ευνούν μια περεταίρω συσσώρευση κιλών. Γι’ αυτό πρέπει να περιορίζουμε όσο το δυνατόν τα επεξεργασμένα δημητριακά επειδή αφομοιώνονται γρήγορα, προκαλώντας τη δημιουργία ενός μεγαλύτερου αριθμού ελευθέρων ριζών που ρίχνουν περισσότερη «βενζίνη» στη φωτιά. Με τα δημητριακά ολικής αλέσεως, αντιθέτως, αυτό το πρόβλημα δεν υφίσταται είτε επειδή «καίγονται» αργά, είτε επειδή περιέχουν αντιοξειδωτικά που καταπολεμούν τις ελεύθερες ρίζες.
2.Όσπρια κατά των ελεύθερων ριζών
Φασόλια, αρακάς, κ.λπ. έχουν ένα χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη: αυτό σημαίνει ότι όπως τα δημητριακά ολικής αλέσεως, δεν προκαλούν άνοδο της συγκέντρωσης σακχάρων στο αίμα και δεν επιφέρουν τη συγκέντρωση λιπαρών. Περιέχουν επιπλέον, ουσίες με αντιοξειδωτική δράση, χρήσιμες για να καταπολεμήσουν τις ελεύθερες ρίζες. Επιπλέον, αποτελούν μία άριστη πηγή φυτικών πρωτεϊνών, που σε αντίθεση με τις ζωικές, διευκολύνουν την απώλεια βάρους, γιατί δεν προκαλούν φλεγμονή στον οργανισμό.
3.Ψάρι για τη θρέψη των κυττάρων
Τόνος, σολομός, σκουμπρί, σαρδέλες είναι πλούσια σε πολυακόρεστα λιπαρά ω-3, τα οποία παίζουν έναν πρωταρχικό ρόλο στο «σβήσιμο της φωτιάς» που ευθύνεται για την αύξηση των κιλών. Είναι πράγματι οι πρόδρομοι ορισμένων ουσιών παρόμοιων με τις ορμόνες, τα λεγόμενα «καλά» εικοσανοειδή** που έχουν μια δράση αντιφλεγμονώδη και που διαστέλλοντας τα αιμοφόρα αγγεία, ευνοούν την οξυγόνωση των κυττάρων και την απομάκρυνση των τοξινών. Εκτός από το να αυξήσουμε την κατανάλωση των ω-3 λιπαρών οξέων πρέπει να μειώσουμε αυτή των ω-6 (που βρίσκει κανείς κυρίως στο κόκκινο κρέας, τα αυγά, τα τυριά). Από τα ω-6 προέρχονται τα «κακά» εικοσανοειδή, που σε αντίθεση με τα καλά δραστηριοποιούν τη φλεγμονή και την αγγειοσυστολή.
** Τα εικοσανοειδή είναι ορμόνες που παράγονται από τα απαραίτητα λιπαρά οξέα μακράς αλυσίδας. Είναι οι πιο ισχυρές ορμόνες καθώς επηρεάζουν τη σύνθεση όλων των ορμονών του οργανισμού. Κατά μία έννοια, τα εικοσανοειδή μπορούν να θεωρηθούν ως υπερ-ορμόνες, ικανές να προσφέρουν σημαντικά οφέλη (καλά εικοσανοειδή) ή να προκαλέσουν σημαντικές βλάβες στην υγεία (κακά εικοσανοειδή), ανάλογα με το είδος των εικοσανοειδών που παράγει ένα κύτταρο.
Της Εύης Σκλατινιώτη
ΠΗΓΗ: ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΕΥΕΞΙΑ | 
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου