Ασφάλεια των τροφίμων

Από το αγρόκτημα στο τραπέζι:
Η ΕΕ διαθέτει μια ολοκληρωμένη στρατηγική για την ασφάλεια των τροφίμων, η οποία καλύπτει επίσης την υγεία και την καλή μεταχείριση των ζώων, καθώς και την υγεία των φυτών. Η στρατηγική αυτή διασφαλίζει τη δυνατότητα ανίχνευσης των τροφίμων σε όλη την πορεία τους από το αγρόκτημα στο τραπέζι, ξεπερνώντας τα εσωτερικά σύνορα της ΕΕ, έτσι ώστε να εξαλειφθούν τα εμπόδια στο εμπόριο και οι καταναλωτές να έχουν στη διάθεσή τους μεγαλύτερη ποικιλία τροφίμων. Αυστηρά πρότυπα εφαρμόζονται τόσο στα προϊόντα που παράγονται στην ΕΕ όσο και σε αυτά που εισάγονται από άλλες χώρες.
Τα είδη διατροφής, είτε εισάγονται είτε παράγονται εντός της ΕΕ, οφείλουν να πληρούν αυστηρά ποιοτικά κριτήρια:
Τρείς είναι οι βασικές συνιστώσες της στρατηγικής της ΕΕ για τα τρόφιμα: νομοθεσία για την ασφάλεια των τροφίμων και των ζωοτροφών, έγκυρες επιστημονικές συμβουλές στις οποίες βασίζονται οι αποφάσεις και τα μέτρα επιβολής και ελέγχου. Η νομοθεσία καλύπτει ένα ευρύ πεδίο από τις ζωοτροφές και τα τρόφιμα, έως την υγιεινή των τροφίμων. Εφαρμόζει δε τα ίδια αυστηρά πρότυπα σε όλη την ΕΕ.

Οι γενικοί κανόνες για όλα τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές συμπληρώνονται από μέτρα σε τομείς στους οποίους απαιτείται ιδιαίτερη προστασία για τον καταναλωτή, όπως η χρήση φυτοφαρμάκων, συμπληρωμάτων διατροφής, χρωστικών ουσιών, αντιβιοτικών και ορμονών. Υπάρχουν συγκεκριμένα πρότυπα που εφαρμόζονται στην προσθήκη βιταμινών, μετάλλων και άλλων παρόμοιων ουσιών στα τρόφιμα. Η νομοθεσία καλύπτει επίσης τα προϊόντα που βρίσκονται σε επαφή με τρόφιμα, όπως οι πλαστικές συσκευασίες. Κοινοί κανόνες της ΕΕ για την επισήμανση μας επιτρέπουν να εντοπίζουμε ευκολότερα τα συστατικά στα οποία μπορεί να είμαστε αλλεργικοί, ή να κατανοούμε καλύτερα διάφορους όρους όπως «χαμηλά λιπαρά» και «υψηλή περιεκτικότητα σε ίνες».

Ποικιλία προϊόντων και μεταβατικά μέτρα
Αν και το πλαίσιο για την ασφάλεια των τροφίμων είναι κοινό σε επίπεδο ΕΕ, λαμβάνει, ωστόσο, υπόψη τη μεγάλη ποικιλία προϊόντων κάθε χώρας. Η ΕΕ μεριμνά ώστε τα πρότυπα που θεσπίζει να μην εκτοπίζουν τα παραδοσιακά τρόφιμα από την αγορά, να μην καταπνίγουν την καινοτομία, χωρίς παράλληλα να θίγεται η ποιότητα.

Όταν νέες χώρες γίνονται μέλη της ΕΕ και, συνεπώς, εισέρχονται στην ενιαία αγορά της ΕΕ, θεσπίζονται συχνά μεταβατικά μέτρα προκειμένου να τους δοθεί η δυνατότητα να συμμορφωθούν με τα αυστηρότερα πρότυπα της ΕΕ όσον αφορά την ασφάλεια τροφίμων. Ωστόσο, στο μεταξύ διάστημα, τα τρόφιμα που δεν πληρούν τα πρότυπα της ΕΕ δεν μπορούν να εξαχθούν σε άλλες χώρες της ΕΕ.


Μπορεί να έχει το δικό του διαβατήριο και να ταξιδέψει μαζί σας:
Διαφύλαξη της ασφάλειας των ζώων
Οι αρχές ασφάλειας που εφαρμόζονται στα ζώα είναι οι ίδιες με αυτές που εφαρμόζονται στα τρόφιμα. Η διακίνηση των ζώων είναι ελεύθερη σε όλη την ΕΕ, αλλά θα πρέπει να πληρούνται τα πρότυπα υγείας και καλής μεταχείρισής τους όχι μόνο στο αγρόκτημα, αλλά και κατά της διάρκεια της μεταφοράς. Σε περίπτωση εκδήλωσης ασθένειας των ζώων, η ΕΕ παρεμβαίνει εάν χρειαστεί άμεσα και σταματά τη διάθεσή τους στην αγορά.

Επίσης, χάρη στην πρωτοβουλία της ΕΕ για την καθιέρωση «διαβατηρίων για κατοικίδια ζώα», οι ιδιοκτήτες κατοικίδιων ζώων μπορούν να τα παίρνουν μαζί στο ταξίδι τους. Ωστόσο, για την πρόληψη της εξάπλωσης ασθενειών, εφαρμόζονται προληπτικά μέτρα για τα κατοικίδια όπως και για τα άλλα ζώα.

Η έγκαιρη προειδοποίηση σταματά το κακό εν τη γενέσει του:

Για την έγκαιρη επίλυση προβλημάτων που προκαλούν τα ανασφαλή τρόφιμα, η ΕΕ εφαρμόζει ένα σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης, ώστε να προλαμβάνεται ο κίνδυνος τροφικών δηλητηριάσεων των καταναλωτών. Το σύστημα αυτό εντοπίζει επίσης τα τρόφιμα που περιέχουν απαγορευμένες ουσίες ή υπερβολικές ποσότητες ουσιών υψηλού κινδύνου, όπως κατάλοιπα κτηνιατρικών φαρμάκων στο κρέας και καρκινογόνες χρωστικές ουσίες στα τρόφιμα.

Όταν εντοπίζεται κίνδυνος, σήματα κινδύνου εκπέμπονται σε όλη την ΕΕ. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να αρκεί η διακοπή μιας μόνο παρτίδας προϊόντος, αλλά, αν χρειαστεί, αναστέλλονται όλες οι αποστολές ενός συγκεκριμένου προϊόντος από το αγρόκτημα, το εργοστάσιο ή το λιμάνι εισόδου ή ακόμη αποσύρονται προϊόντα που βρίσκονται ήδη σε αποθήκες και καταστήματα.

Επιστημονικά τεκμηριωμένες αποφάσεις:

Οι αποφάσεις της ΕΕ σχετικά με τα τρόφιμα έχουν έγκυρες επιστημονικές βάσεις. Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EAΑΤ), ανεξάρτητος οργανισμός που εδρεύσει στην Πάρμα της Ιταλίας, παρέχει συμβουλές για την εκπόνηση της σχετικής νομοθεσίας, αλλά και για την αντιμετώπιση από τους ιθύνοντες των έκτακτων καταστάσεων.

Η Επιτροπή λαμβάνει αποφάσεις εφαρμόζοντας την αρχή της προφύλαξης. Με άλλα λόγια, ενεργεί αμέσως μόλις οι επιστήμονες δηλώσουν ότι υπάρχει εν δυνάμει κίνδυνος, χωρίς να περιμένει την επιστημονική επιβεβαίωση.

Επιβολή της νομοθεσίας και έλεγχος:

Η Επιτροπή ελέγχει την εφαρμογή της κοινοτικής νομοθεσίας για τις ζωοτροφές και τα τρόφιμα, εξετάζοντας αν η κοινοτική νομοθεσία έχει ενσωματωθεί ορθά στην εθνική νομοθεσία και εφαρμόζεται σε όλες τις χώρες της ΕΕ και διενεργώντας επιτόπιες επιθεωρήσεις τόσο στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και σε άλλες χώρες.

Για το θέμα αυτό, η Επιτροπή επικουρείται από ειδικευμένο οργανισμό, το Γραφείο Τροφίμων και Κτηνιατρικών Θεμάτων (ΓΤΚΘ), που έχει την έδρα του στο Γκραντζ της Ιρλανδίας. Το ΓΤΚΘ ελέγχει μεμονωμένα εγκαταστάσεις παραγωγής τροφίμων, αλλά το βασικό του καθήκον είναι να ελέγχει κατά πόσον οι κυβερνήσεις της ΕΕ και άλλων χωρών διαθέτουν τον αναγκαίο μηχανισμό για να ελέγχουν αν οι δικοί τους παραγωγοί τροφίμων τηρούν τα αυστηρά κοινοτικά πρότυπα ασφάλειας τροφίμων.