Γονίδια... και διατροφή

Η αποκρυπτογράφηση του γενετικού μας υλικού είναι πλέον γεγονός, προσφέροντας πολύτιμη πληροφορία στην επιστήμη και ανοίγοντας καθημερινά νέους δρόμους για την πρόληψη και αντιμετώπιση ασθενειών. Ακόμη και για τον τομέα της διατροφής φαίνεται ότι η γενετική σύσταση του κάθε ανθρώπου είναι πολύ σημαντική, καθώς οι τροφές που καταναλώνουμε επηρεάζουν τα γονίδια μας και κατ΄επέκταση την ανταπόκριση και τη λειτουργία του οργανισμού.
Κάθε μας κύτταρο διαθέτει συγκεντρωμένες όλες τις πληροφορίες που είναι απαραίτητες για τη λειτουργία του σε ένα μόριο DNA που βρίσκεται στον πυρήνα του. Στο DNA περιέχονται τα γνωστά γονίδια που ουσιαστικά είναι τα «λειτουργικά» κομμάτια του γενετικού μας υλικού, κωδικοποιώντας τις πρωτεΐνες οι οποίες καθορίζουν τα διάφορα εμφανισιακά, αλλά και λειτουργικά χαρακτηριστικά του οργανισμού μας. Βλέπουμε, λοιπόν, πως η κατανόηση του τρόπου λειτουργίας των γονιδίων αποτελεί ένα πολύτιμο όγκο γνώσης.
Μεταξύ των παραγόντων που φαίνεται ότι επηρεάζουν τη λειτουργία και την έκφραση των γονιδίων είναι και τα τρόφιμα που καταναλώνουμε ή πιο σωστά τα διάφορα θρεπτικά συστατικά που περιέχουν. Η νέα επιστήμη που ασχολείται με την επίδραση των διαφόρων θρεπτικών συστατικών στη λειτουργία των γονιδίων μας ονομάζεται διατροφογενετική και, αν και βρίσκεται στα πρώτα της βήματα, έχει κάνει σημαντικές προόδους δίνοντας φως σε γενετικά μυστικά που οδηγούν σε ένα νέο και πολλά υποσχόμενο κεφάλαιο της διαιτολογίας και της διατροφής.
Η διατροφογενετική, λοιπόν, έρχεται να δώσει συγκεκριμένες απαντήσεις για το ποια είναι τα θρεπτικά συστατικά που «μιλάνε» στα γονίδια και πώς μπορούν να συσχετίζονται με την προδιάθεση να εκδηλώσουμε κάποια από τα χρόνια νοσήματα που μαστίζουν την κοινωνία μας, όπως για παράδειγμα η παχυσαρκία και ο διαβήτης. Επίσης, έχουν προκύψει και πολύτιμες πληροφορίες για τα συστατικά της δίαιτας που φαίνεται να είναι προστατευτικά, όπως για παράδειγμα τα ω-3 λιπαρά οξέα για συγκεκριμένους γονότυπους που σχετίζονται με την παχυσαρκία.
Με όλες τις προαναφερθείσες πληροφορίες που συγκεντρώνονται από την μελέτη των γονιδίων οδηγούμαστε σε μια καλύτερη κατανόηση της παθοφυσιολογίας διαφόρων μεταβολικών νοσημάτων και συνειδητοποιούμε ότι ο κάθε οργανισμός έχει μοναδική γενετική σύσταση άρα και μοναδική ανταπόκριση στα διάφορα συστατικά των τροφίμων. Έτσι θα μπορούν επιτέλους να απαντηθούν συχνά ερωτήματα, όπως: «Γιατί η ίδια δίαιτα εμένα με παχαίνει ενώ τον φίλο μου όχι;» ή «Γιατί εγώ έχω αυξημένο κίνδυνο για καρδιαγγειακά/αλλεργία, ενώ ο τρόπος διατροφής μου είναι ίδιος με του φίλου μου;».
Σιγά σιγά αρχίζει να συμπληρώνεται η γνώση και θα μπορούν επιτελούς και οι διαιτολόγοι να δώσουν πραγματικά εξατομικευμένες διαιτητικές συμβουλές για τον έλεγχο του βάρους και την ενίσχυση της άμυνας κατά των παθήσεων που μας απειλούν, «κομμένες και ραμμένες» στο γενετικό υλικό του καθενός. Η θεωρία βέβαια ακόμη απέχει από την πρακτική εφαρμογή και θα πρέπει να δίνεται προσοχή σε επιτήδειους, καθώς δυστυχώς υπάρχουν αρκετοί. Η διατροφογενετική όμως είναι πλέον γεγονός και θα ανοίξει καινούριους, αλλά και αποτελεσματικότερους ορίζοντες για τον τομέα της διατροφής πολύ σύντομα…